Hisse Senedi Yatırımında Risk Yönetimi


 

Hisse Senedi Yatırımında Risk Yönetimi

Hisse senedi yatırımı yüksek getiri potansiyeli taşır; fakat belirsizlikler ve fiyat dalgalanmaları nedeniyle sermaye korunmazsa kayıplar hızla büyür. Bu rehber, riskleri sistematik şekilde azaltıp sermayeyi korumaya odaklanmış, adım adım uygulanabilir bir risk yönetimi şablonu sunar.

1. Neden Risk Yönetimi?

Doğru risk yönetimi, kazanç hedeflerini korur, duygusal hataları azaltır ve piyasadaki beklenmedik olaylara karşı dayanıklılık sağlar. Kısa vadede kayıpları sınırlandırır; uzun vadede ise bileşik getiriye olanak verir.

2. Temel İlkeler

  • Sermaye Koruma: Önce kaybı kontrol et, sonra kazancı büyüt.
  • Risk/Ödül (R/R): Her işlemde hedeflenen ödülün riske oranını belirle (örn. 1:2 veya 1:3).
  • Diversifikasyon: Aynı anda farklı sektör ve beta profillerine yatırım yap.
  • Pozisyon Yönetimi: İşlem başına risk ve toplam maruz kalımı sınırla.
  • Plan & Kural: Yazılı strateji; giriş-çıkış, stop, hedef, maksimum günlük zarar.

3. Adım Adım Uygulama

  1. Yazılı Kurallar Oluştur: Sermaye, işlem başına risk oranı, R/R hedefi, günlük zarar limiti.
  2. Hisse Seçimi: Likiditesi yüksek, spread düşük, temel ve/veya teknik doğrulaması olan hisseler.
  3. Giriş Sinyali: Teknik (trend/kırılım/ort.) veya temel (rapor, sektör katalizörü) kurallarına göre giriş yap.
  4. Stop ve Hedefi Belirle: Stop, teknik destek/volatilite tabanlı olmalı; hedef R/R ile uyumlu olsun.
  5. Pozisyon Büyüklüğünü Hesapla: Aşağıdaki formülü kullan.
  6. İzleme ve Güncelleme: Pozisyonu, haber/gelişme ve volatiliteye göre haftalık kontrol et.

4. Pozisyon Büyüklüğü (Pratik Formül)

İşlem başına risk (₺) = Toplam Sermaye × İşlem Başına Risk Oranı
Pozisyon büyüklüğü (adet) = İşlem başına risk (₺) ÷ (Giriş Fiyatı − Stop Fiyatı)

Örnek: Sermaye = 100.000₺, işlem başına risk = %1 → 1.000₺. Giriş = 50₺, Stop = 47₺ → Risk/lot = 3₺. Pozisyon = 1.000 ÷ 3 ≈ 333 adet.

5. Risk/Ödül Tablosu

R/R Başarı Gerek (%) Açıklama
1:1 %50 Kısa vadeli stratejilerde maliyetlere dikkat.
1:2 %33 Yeni başlayanlar için dengeli.
1:3 %25 Trend takibine uygun; daha az isabet yeterli olur.

6. Stop-Loss Yaklaşımları

  • Sabit TL/Oran Stop: İşlem başına sabit % veya TL zarar. Basittir ama volatiliteyi göz ardı eder.
  • Volatilite Tabanlı (ATR): ATR'nin 1.5–2× değeri kullanılarak stop konulur.
  • Teknik Seviyeye Göre: Son dip/ma/kanal altı gibi mantıklı seviyeler.
  • Trailing Stop: Fiyat yükseldikçe stopu lehe taşı; kâr koruması sağlar.
  • Zaman Stopu: Belirlenen süre içinde hareket yoksa çıkış.

7. Çeşitlendirme ve Maruz Kalım Kuralları

  • Tek hisseye yatırım: ≤ %10 (sermayeye göre).
  • Aynı sektöre toplam maruz kalım: ≤ %30.
  • Tüm açık pozisyonların toplam potansiyel zararı (stoplar çalışırsa): ≤ %5–8.
  • Nakit tamponu bulundur: Dalgalanmalarda fırsat değerlendirmek için %5–15 nakit önerilir.

8. Psikoloji ve Disiplin

  • Kurallara bağlı kal; duygusal yeniden girişlerden kaçın.
  • Kayıp serisinin ardından pozisyon küçült; tilt'e (duygusal bozulma) dikkat et.
  • Her işlem sonrası kısa not: neden girdin, ne oldu, bir dahaki için çıkarımın ne?

9. Pratik İpuçları

  • Stop ve hedef emirlerini aynı anda gir (bracket order) — manuel hataları azaltır.
  • Bilanço/rapor/türev haberleri öncesi pozisyonu küçült veya hedge et.
  • Komisyon ve vergileri işlem planına dahil et; küçük R/R'lerde karlılık hızla erir.
  • Haftalık performans raporu tut — en iyi/ en kötü stratejilerini belirle.
  • Yeni stratejileri önce demo veya küçük bir sermayeyle test et.

10. Gerçekçi Kazanç Beklentisi

Risk yönetimi tek başına kazanç garantilemez; fakat sermayeyi koruyarak sürdürülebilir büyümeye olanak sağlar. Örnek: Aylık net %2 hedefleyen, 1:2 R/R ve %40 isabet oranlı bir sistem disiplinle uygulandığında yıllık anlamlı bir büyüme gösterebilir.

Mini Kontrol Listesi

  • İşlem başına risk: %0.5 – %1
  • Hedef R/R: ≥ 1:2
  • Stop türü: Volatilite + teknik seviye
  • Günlük zarar limiti: ≤ sermayenin %2
  • Portföy koruma: Çeşitlendirme + nakit tamponu

Paylaş

💡 Sen Sor, Biz Yazalım!

Belirli bir hisse, strateji veya sermaye büyüklüğü için örnek bir risk planı ister misin? (Örn: 50.000₺ ile swing trading — pozisyon büyüklüğü, stop/target, aylık hedef vs.) Yorum olarak belirt, senin senaryona göre adım adım bir şablon hazırlayalım.

Yorumlar